Praca zdalna – dziura w prawie pracy

Do tej pory przepisy dotyczące pracy z domu w zasadzie nie funkcjonowały w polskim prawie pracy. Czas pandemii pokazał jednak, że stworzenie konkretnych artykułów związanych z tym zjawiskiem jest niesamowicie potrzebne. Dużo mówi się o wdrożeniu takiego systemu pracy przez pracodawców na stałe. Polski ustawodawca poinformował, że trwają właśnie konsultacje dotyczące przepisów regulujących home office, a projekt ustawy jest już na ostatniej prostej.

Aktualnie podstawą do świadczenia pracy z domu są przepisy specustawy covidowej, według których pracodawcy mogą skierować pracowników do pracy zdalnej na czas zagrożenia epidemiologicznego oraz do trzech miesięcy po odwołaniu obowiązywania stanu epidemii. Jakie propozycje na przyszłość zaproponuje ustawodawca?

---

Przeczytaj również: Ochrona przedemerytalna – komu przysługuje?

---

Praca zdalna – najważniejsze zmiany

Jedną z najistotniejszych zmian będzie uchylenie działu dotyczącego telepracy w kodeksie pracy. Ten fragment zostanie zastąpiony przez przepisy dotyczące pracy zdalnej, która może być wykonywana w sposób całościowy lub częściowy. Miejscem pracy będzie miejsce wskazane przez pracownika i uzgodnione z pracodawcą. Najprawdopodobniejszym terminem wejścia przepisów w życie jest 1 stycznia 2022 roku. Głosy z ministerstwa mówią także o wejściu w życie nowych przepisów od 3 miesiąca po upływie stanu epidemii.

Zasady pracy zdalnej miałyby być określane na poziomie zakładu pracy w porozumieniu ze związkami zawodowymi, o ile takie istnieją w przedsiębiorstwie. Możliwe będzie także stworzenie regulaminu pracy zdalnej przez pracodawcę.

Kto ponosi koszty pracy zdalnej?

Jak sugeruje Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, w przepisach ma być określony katalog kosztów, które ponosi pracownik podczas pracy zdalnej. Mowa tutaj przede wszystkim o kosztach energii elektrycznej czy dostępu do sieci, ale także o instalacji narzędzi do pracy oraz ich serwisu. Za ponoszone koszty pracownik będzie mógł otrzymać ekwiwalent pieniężny. Jego wysokość będzie ustalona przez pracodawcę i przedstawicieli pracowników. Przepisy nie będą zatem konkretnie regulować wysokości ekwiwalentu, ale będą podpowiadać, co strony muszą wziąć pod uwagę przy rozliczaniu kosztów.

---

Przeczytaj również: Szczepienia w zakładach pracy. Na jakich zasadach?

---

Praca zdalna na wniosek

Nowe przepisy prawa pracy zakładają, że pracownik będzie miał do wykorzystania 12 dni pracy zdalnej w roku kalendarzowym. Miałoby to pozwalać pracownikowi na okazjonalną pracę z domu w każdej firmie, nawet w tej, która nie zakłada wprowadzenia home office do swojego systemu. Pracownik nie będzie musiał tłumaczyć, z jakiego powodu decyduje się na pracę poza miejscem pracy.

Jeden z dwunastu dni będzie można wykorzystać składając wniosek, w którym określony będzie dokładny termin oraz miejsce wykonywania pracy. Proponuje się, żeby wnioski mogły być składane w formie elektronicznej.

BHP podczas pracy zdalnej

Przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju informują, że najnowsze przepisy będą uwzględniać możliwość przebywania pracownika zdalnego na terenie zakładu pracy. Pracodawca będzie miał także możliwość skontrolowania home office pracownika pod względem przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Zorganizowanie miejsca pracy zdalnej według przepisów BHP leży po stronie pracownika. Warto podkreślić także, że do pracy zdalnej będą stosowane również przepisy o wypadkach przy pracy. W przypadku, kiedy pracownik zgłosi pracodawcy zdarzenie kwalifikowane jako wypadek, automatycznie zgadza się on na dokonanie oględzin w miejscu pracy.