Warto zacząć od tego, że wszystkie kwestie urlopowe reguluje kodeks pracy w dziale siódmym. Ustawodawca określa różne rodzaje urlopów pracowniczych, m.in. urlop wypoczynkowy, urlop bezpłatny, czy urlop wychowawczy.

Urlop wypoczynkowy

Według art. 152 kodeksu pracy, urlop wypoczynkowy to coroczny, płatny i nieprzerwany okres odpoczynku od świadczenia pracy u danego pracodawcy, którego wymiar zależy od stażu pracy pracownika. Komu i ile przysługuje dni urlopu?

---

Przeczytaj również: Planowanie urlopów. Ile będzie wolnego w 2019 roku?

---

Długość urlopu

Pracownikowi, który zatrudniony jest dłużej niż 10 lat przysługuje 26 dni urlopowych. Osobom, z krótszym stażem pracy przysługuje 20 dni wypoczynku. Trochę inaczej kształtuje się sytuacja w przypadku osoby, która idzie do pracy pierwszy raz w życiu. Prawo do urlopu wypoczynkowego nabywane jest wtedy z upływem każdego przepracowanego miesiąca w wymiarze 1/12 rocznego urlopu. Prawo do urlopu w pełnym wymiarze będzie przysługiwało takiemu pracownikowi od początku kolejnego roku kalendarzowego. Należy pamiętać, że jedna część urlopu musi wynosić co najmniej 14 dni kalendarzowych.

Obliczanie stażu pracy

Wymiar przysługującego nam urlopu wypoczynkowego uzależniony jest od okresu, przez który pracowaliśmy. Co jest podstawą do wyliczenia stażu pracownika? Przede wszystkim są to świadectwa pracy, ale także wszystkie inne dokumenty potwierdzające przepracowany okres. Istotną informacją jest fakt, że ustawodawca patrzy przychylnie na osoby, które zdobywały wykształcenie – okresy nauki również wliczają się do stażu. Do czasu pracy wlicza się z tytułu ukończenia:

• zasadniczej lub równorzędnej – 3 lata,
• średniej szkoły zawodowej – 5 lat,
• średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat,
• średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
• szkoły policealnej – 6 lat,
• szkoły wyższej – 8 lat.

Urlop na żądanie

Zgodnie z art. 167(2) kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik musi zgłosić żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. W szczególnych przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody na urlop na żądanie – na przykład w sytuacji gdy obecność pracownika w pracy jest niezbędna ze względu na wcześniej nieprzewidziane lub ważne sytuacje, które mogą negatywnie wpłynąć na firmę.

---

Przeczytaj również: Prawa i obowiązki pracownika na wypowiedzeniu

---

Odwołanie z urlopu

Kodeks pracy jasno zaznacza, że pracodawca może odwołać pracownika z urlopu. Taka sytuacja może mieć miejsce tylko i wyłącznie, gdy zachodzą okoliczności, których nie dało się przewidzieć wcześniej i obecność pracownika w firmie jest konieczna. Obowiązkiem pracodawcy jest pokrycie kosztów poniesionych przez pracownika związanych z odwołaniem go z urlopu.

Niewykorzystany urlop

Często zdarza się, że pracownik nie wykorzystuje swojego urlopu w roku kalendarzowym, w którym takie prawo mu przysługuje. Niewykorzystany urlop przechodzi na następny rok, trzeba go jednak wykorzystać do 30 września.